Daididau

  • ThePlus Audio

«ҚЫРЫММПА» (Якут скрипкасы)

Ресей, Якутия жанкүйерлерінің сыйы

Қырыммпа — ішекті-ысқышты аспап, көбінесе «Якут скрипкасы» деп аталады. Бұл якуттардың ең көне музыкалық аспаптарының бірі. Ежелгі уақытта қырыммпа атауы «қылыасах» деп аталып, бұл сөздер «қылы» — жылқының қылы және «асах» — ұшқын шығару дегенді білдіреді, яғни, «жіптерден дыбысты от шығарғандай алу» деген мағынаны берген.

Бұл аспаптың аңшылық садақ негізінде жасалғаны, ал ежелде музыка ойнау үшін қолданылғаны туралы аңыз бар. Қырыммпа мерекелердің, халықтық тойлар мен билердің жиі серігі болған. Басы, мойны және корпусы ағаштың бір кесіндісінен — самырсын, қарағаш немесе көктеректен жасалған.

Ежелгі уақытта аспапта үш ішек болған, ал қазір олардың саны 2, 3 немесе 4 болуы мүмкін. Аспапта ысқыштың көмегімен стаккато және глиссандо техникаларымен — үздіксіз және сырғанай ойнайды.